Dengeli, Ölçülü, Yetinen ve Tek Tip Türk Çocuğu: Resimli Çocuk Kitaplarında Kimlik İnşası

Hande ESLEN-ZİYA
Itır ERHART

ÖZET

Resimli çocuk kitapları, kültürel değerler ileten araçlardır ve bu da onları toplumsal normlar konusunda değerli bir gösterge haline getirir. Bu çalışmada, bu kitapların hangi şekillerde okul öncesi çocuklar için karakter geliştirme araçları olarak kullanıldıklarını bulmak amaçlanmıştır. Bu bakımdan, şu sorulara cevap aramaya çalıştık. Resimli çocuk kitapları karakter özelliklerinin ve davranışların öğretilmesinde nasıl kullanılabilir ve (çocuklar) bu karakter özelliklerinin (iyi kız/iyi oğlan, dininin gereklerini yerine getiren ve aynı zamanda Türk ailesi içinde iyi bir anne/baba, iyi bir oğul/kız evlat olan iyi bir insan) hangilerini hayata geçirmeyi tercih edeceklerdir; bu resimli çocuk kitapları hangi sosyal davranışı aşılamaktadır? Sonuçta, incelenen bütün kitaplardaki çarpıcı ortak noktalardan biri olarak, çocukların davranış ve ifadelerinde ılımlılığa vurgu yapıldığı bulunmuştur. Aşırı yiyen, aşırı oyun oynayan, aşırı terleyen ve hatta aşırı dinlenen karakterler, bütün hikaye boyunca cezalarını bulmakta ve iyi bir ders almaktadırlar.

Anahtar Kelimeler: Resimli çocuk kitapları, kimlik oluşumu, Türkiye, toplumsal cinsiyet ve rol öğrenimi.

ABSTRACT

Children's picture books are instruments which communicate cultural values and this in return makes them a valuable indicator of societal norms. This study aims to discover in what ways these books are used as character building tools for preschool children. As a result, an emphasis on moderation in children's behavior and expressions was found to be one of the stri- king communalities in all the books examined. Characters that overeat, overplay, over-sweat or even over-rest are punished through the course of the story and learn a valuable lesson. Most of the books analyzed were gendered; they either targeted boys or girls. Gendered roles and their hierarchies were directly reflected and the traditional intact two parent families with a male breadwinner appeared to be the norm. Girls were mostly restricted to the private while the boys were allowed to take part in the public sphere. No reference to tolerance for other faiths, cultures, and ethnic and immigrant groups was made. It is clear that these books reflect the Turkish culture and its ideology of raising "normal" children blind to differences.

Key Words: Children's books, identity construction, Turkey, gender, role prescription.
Devam...