ÖZ

Sunulan çalışmada, Ankara’yı temsil eden ve üç kuşağı kapsayan bir toplumsal hareketlilik araştırmasının verileri kullanılarak, “orta sınıf”ların kendi içinde hangi eksenlerde farklılaştığını sorgulanmıştır. Ankara’daki “orta sınıf”ların toplumsal hareketlilik deneyimi nasıl şekillenmektedir? Türkiye modernleşmesi süresince, eğitimin demokratikleşmesi için atılan adımlar bir “orta sınıf” yaratmakta ne kadar başarılı olmuştur, “orta sınıf”ların ne kadarlık bir kısmı eğitim basamaklarını tırmanarak gelmiştir, ne kadarı kent kökenlidir? Yaşam tarzı ve kültürel beğeniler konusunda birbirlerinden nasıl ayrışmaktadır, toplumsal hareketlilik yörüngesinin bu farklılaşmada etkisi nedir? Bu sorular çoklu mütekabiliyet analizi (Multiple Correspondence Analysis) ve kümeleme analizi (Cluster Analysis) ile değerlendirilmiştir ve sınıf geçmişleri, kültürel pratikleri ve bugünkü mesleki statüleri açısından farklılaşan beş kesit tespit edilmiştir. Bu kesitlerin özelliklerine ve görece büyüklüklerine dayanarak, Türkiye’deki sınıf-kültürel dönüşüm üzerine literatüre katkı sunacak bir tartışma yürütülmüştür.

ABSTRACT

FRACTIONS OF MIDDLE CLASSES: CLASS BACKGROUND, CULTURAL PRACTICES AND OCCUPATIONAL STATUS

By using the database of a three generational and representative social mobility study, this project explores the ways in which middle classes in Ankara are fractionated. What are the ways in which middle classes’ mobility trajectories are patterned? How far the policies implemented to democratise the education has been successful; what percentage of the middle classes reached to their position through education? What are differences within the middle classes in terms of their life styles and cultural participation? What is the role of social mobility in establishing such patterns? These questions are discussed through the use of multiple correspondence analysis and cluster analysis. The analysis reveals five fractions within the middle classes in Ankara; each of which is distinct in terms of its members’ class backgrounds, cultural practices and current occupational statuses. By depending upon the peculiriaties and relative sizes of these fractions, the paper eloborates a discussion on the class cultural changes in the Turkish context.