ABSTRACT

Undoubtedly, one of the most important events that deeply affected the Western world and led to historical breakdowns and social changes especially in continental Europe, are the democratic bourgeois revolution took place in France in 1789. Debate and criticism that take place in the academic world in general about revolutions and especially about French Revolution can be evaluated in two segments. On the one hand stand those supporting idea that this struggle launched in the name of humanity promoted progress, enlightenment, human rights and freedom, on the other hand those support idea that with revolution property and rights are seized, ethical and religious values that hold the institutions of society and society together are eliminated and Jacobinism and radicalism were promoted. One of those supporting this claim is Edmund Burke, who is also the subject of this article and who stood with his hard attitude towards the French Revolution during his lifetime. This article, which examines Burke's ideas about the revolution in terms of conservative politics and focuses on the significance of the revolution that has been sustaining its effect even today.

ÖZET

EDMUND BURKE’UN “FRANSA’DAKİ DEVRİM ÜZERİNE DÜŞÜNCELER” ADLI ESERİNİN SOSYOLOJİK TAHLİLİ

Hiç şüphesiz ki Batı dünyasını derinden etkileyen ve özellikle Kıta Avrupa’sında tarihsel kırılmalara ve toplumsal değişimlere yol açan en önemli olgulardan birisi, 1789’da Fransa’da gerçekleşen demokratik burjuva devrimidir. Genelde devrimler, özelde de Fransız Devrimine yönelik akademik dünyada gerçekleşen tartışma ve eleştirileri iki taraftan değerlendirmek mümkündür. Bir taraftan, insanlık adına girişilen bu mücadelenin; ilerleme, aydınlanma, insan hakları ve özgürlük adına yapıldığını savunanlar, diğer taraftan, devrimle mülkiyetin ve hakların gasp edildiğini, kadim kurumların ve toplumu bir arada tutan ahlaki ve dini değerlerin ortadan kaldırıldığını ve jakobenizmin ve radikalizmin körüklendiğini iddia edenler. Bu iddia sahiplerinden birisi de, aynı zamanda bu makaleye de konu olan ve yaşadığı dönemde Fransız Devrimine yönelik takındığı sert tutumuyla öne çıkan Edmund Burke’tur. Burke’un devrim hakkındaki düşüncelerini muhafazakâr siyaset açısından ele alan bu makale, günümüze kadar etkisini devam ettiren devrimin toplumlar açısından taşıdığı anlamı üzerinde duracaktır.