ÖZ

“Bilgelik” ya da “ikinci çocukluk” olarak da adlandırılan yaşlılık dönemi bireylerde fizyolojik, psikolojik, sosyolojik vb. değişimler açısından önemli bir dönemdir. Bireylerin bu dönemi sağlıklı geçirebilmeleri için yaşamlarının çok erken evrelerinden itibaren önleyici davranışları içselleştirmeleri gerekir. Ülkemizde ve dünyada yaşlı birey sayısının artma eğiliminde olduğu dikkate alındığında, bütün toplumların yaşlılık konusunda sistem temelli değişiklikler yapma gereksinimleri öne çıkmaktadır.

Yaşlıların heterojen bir grup olduğu bilinmektedir. Dolayısıyla, yaşlılık döneminde sağlık ve diğer gereksinimler de birbirinden farklılaşabilmektedir. Bütün bu nedenlerle yaşlılar için planların ve programların bireylerin ve toplumun öncelikli gereksinimlerine göre yapılması uygun olur.

Bu yazı kapsamında; yaşlanınca nelerin değiştiği ve özellikle sağlık/hastalık durumlarındaki farklılıklar incelenmiştir. Bu inceleme sırasında yaşlılığın kavramsal olarak tanımı, geçmişten bugüne kavramlardaki değişimler, sağlık/hastalık konularında öne çıkanlar, sağlıklı bir yaşlanma için öneriler üzerinde durulmuştur. Hastalık yükünün azaltılmasının yanı sıra yaşam kalitesinin iyileştirilmesi için koruyucu ve sağlığın korunması yaklaşımlarının geliştirilmesi önerilmektedir.

ABSTRACT

EVALUATION OF HEALTH/DISEASE PROFILES OF THE AGED PEOPLE IN TERMS OF PUBLIC HEALTH

Aging period, also known to be the periods of “wisdom” and “second childhood” is a very important era of life in which major physiologic, psychologic, sociologic changes occur. To survive a healthy life in older ages, one should start to internalize preventive behaviors in the very early stages of life. As there is an increasing trend in aged population in number both in the world and in Turkey, the need for system-based changes about aging in all societies seem to be a high priority.

It is known that older people are heterogeneous groups. Consequently, health and disease related needs are expected to differentiate in older ages. Due to all these reasons, plans and programs for older ages are recommended to be done focusing to the prior needs of the individuals and societies.

In this paper, changes and the health/disease profiles when one ages have been studied. During this work, definition of aging, conceptual changes starting from the past, priorities about health and disease concern(s) and recommendations about healthy aging have been investigated. Preventive methods and health promotion strategies are recommended to be widened to lessen the burden of diseases as well as to improve quality of life in older ages.