Sosyoloji Derneği, 18.01.1990 tarihinde Ankara’da 11 sosyoloğun öncülüğünde kurulmuştur. İlk genel kurulunda 40 olan üye sayısı, bugün 400′ü aşmıştır. Merkezi Ankara’da olan dernek, Bakanlar Kurulunun 10.02.1999 tarih ve 99/12405 sayılı kararı ile “Kamu yararına çalışan dernek” statüsü kazanmıştır. Şubesi bulunmamaktadır.
Dernek amacı, tüzüğünde; “Türkiye’de sosyolojinin anlaşılmasına, gelişmesine ve de yaygınlaşmasına katkı yapmak, bu alanda bilimsel etkinliklerde ve yayında bulunmak, toplumbilimciler arasında birlik ve dayanışmayı sağlamak” olarak ifade edilmiştir.
YALNIZ YAŞAYAN YAŞLI KADINLARIN PANDEMİ DENEYİMLERİ ÜZERİNE NİTELİKSEL BİR ARAŞTIRMA: ÖNGÖRÜLEMEYENLER, ZORLUKLAR, STRATEJİLER
Funda Sönmez Öğütle, Hilal Sevlü, Duygu Sarımuratoğlu
ÖZET
Bu makalede, COVID-19 pandemisi sürecinde nitel araştırma yöntemiyle gerçekleştirilmiş sosyolojik bir araştırmanın, araştırma tasarımı sürecine ve üç ay süren saha çalışması deneyimlerine yer verilecektir. Makaleye konu olan araştırmada, çok mevkili saha araştırması yöntemi kullanarak Gaziantep (Suriyeli), Muğla (yerli ve Britanyalı) ve Zonguldak (yerli) olmak üzere üç farklı ilde yalnız yaşayan yaşlı kadınlarla Ağustos 2020-Ekim 2020 tarihleri arasında yüz yüze derinlemesine görüşmeler yapılmıştır. Pandemi koşulları, araştırma sahasının, saha çalışmasını yürütecek araştırmacıların ve araştırma yönteminin belirlenmesinde ve saha çalışmasının planlanmasında, başka deyişle araştırma tasarımı sürecinde belirleyici olurken; araştırmanın başlangıcından tamamlanmasına kadar olan tüm aşamalarda öngörülemeyen durumlarla karşılaşılmasına da neden olmuştur. Katılımcılara erişim imkânlarının daralması ve araştırmacı-katılımcı-aracı arasındaki güven tesisinin zorlaşması öngörülemeyen durumların başında gelmektedir. Bunun karşısında araştırmacılar, araştırmanın bütününe yayılan risk yönetimi çerçevesinde, zorluklar karşısında çeşitli stratejiler geliştirmiştir. Görüşmelerin tek seferlik ve uzun süreli planlanması ile kartopu tekniğinin çalışmaması ve kurumsal aracıların çoğu durumda işlevsiz kalması karşısında mahalli aracıların çeşitlendirilmesi bu stratejilerden bazılarıdır. Makalede, pandemi döneminde gerçekleştirilen bir araştırmada hâlihazırda mevcut eşitsizlik ve kırılganlıkların salt katılımcılardan elde edilen verilerle sınırlı kalmadığı, bunların araştırmacıların saha deneyimlerine de yansıyan belirleyiciler olduğu ortaya konmaktadır.
ABSTRACT
A QUALITATIVE RESEARCH ON THE EXPERIENCE OF THE PANDEMIC OF OLDER WOMEN LIVING ALONE: THE UNINTENDED, CHALLENGES, STRATEGIES
This article discusses the research design process of a sociological study conducted using the qualitative research method during the Covid 19 pandemic and the experience of the field research, which lasted three months. The field research on which the article is based involved in-depth interviews with elderly women living alone in three different cities: Gaziantep (Syrian), Muğla (British and local), Zonguldak (local); using the multi-sited field research method. While the conditions of the pandemic were crucial in determining the research area, the researchers who conducted the fieldwork, the research method, and the planning of the fieldwork, in short, the research design process; they also resulted in unforeseen situations occurring at all stages from the beginning to the conclusion of the research. The unforeseen situations included the limitation of access to participants and the difficulty of establishing trust between researcher, participant-intermediary. As part of the risk management process throughout the research, the researchers developed various strategies to address the difficulties. Some of these strategies were one-time and long-term planning of meetings and diversification of local intermediaries given the failure of the snowball technique and ineffectiveness of institutional intermediaries in most cases. The article demonstrates that the current inequalities and vulnerabilities in a study conducted during the pandemic period are not limited to the data obtained from participants, but are also determinants reflected in the field experiences of the researchers.