ÖZET

COVID-19 salgını günlük yaşamları etkilediği gibi, salgınla mücadele kapsamında uygulanan “fiziksel mesafe” kuralı sosyal bilimlerde gerçekleştirilen araştırmaların saha kısmını da etkilemiştir. Alınan önlemler kapsamında bu süreçte kaçınılmaz olarak sosyal araştırmalarda uzaktan iletişim imkânı veren teknoloji aracılı etkileşim (TAE) araçları kullanılmıştır. Eldeki çalışma salgın döneminde gerçekleştirilmiş olan sosyolojik bir araştırmanın araştırma sürecine odaklanarak, salgın sürecinin etkilerini; imkân ve sınırlılıkları metodolojik imkânlar ve kısıtlılıklar bağlamında tartışmaktadır. Nitel araştırma desenlerinden gömülü teori metodolojisi (GTM) kullanılarak gerçekleştirilmiş olan araştırmada salgının sosyo-ekonomik ve psikolojik çıktıları hedeflenmiş, bununla birlikte metodolojik olarak gömülü teorinin temel prensipleri, oluşan bu yeni durumu çalışmak yönünde bir fırsata dönüştürülmüştür. Bu süreç sahaya erişimin kıt kaynakları olan zaman ve maddi unsurlar açısından imkânlar sunmasına rağmen özellikle nitel araştırmaların önemli özelliklerinden yüz yüze görüşme ve katılımcıyı yerinde gözlemleme imkânının olmaması ve bu yüzden sosyal bağlamın yerinde incelenememesi, sürecin en önemli metodolojik sınırlılığı olarak ortaya çıkmıştır. Buradaki sınırlılık çalışma kapsamında çevrimiçi ve çevrimdışı yapılan gözlemler ve memo yazımı ile giderilmeye çalışılmıştır. Sonuç olarak salgın sürecinde sosyolojik araştırmaların sahadan uzaklaşmasının ve dijital dünyaya kaymasının “yeni normal” olarak değerlendirilmesi ve kalıcılık sağlaması konusunda özellikle nitel araştırmaların mantığı açısından endişeler dile getirilmiştir. Söz konusu süreci yeni normal olarak inşa etmek yerine sürecin salgın döneminde sosyolojik araştırmaların sınırlılığı kapsamında ele alınması gerektiği vurgulanmıştır.

ABSTRACT

OPPORTUNITIES AND LIMITATIONS OF SOCIOLOGICAL RESEARCH DURING THE PANDEMIC: A GROUNDED THEORY APPROACH ON THE PSYCHOLOGICAL ASPECTS OF COVID-19 IN THE CASE OF HATAY

The COVID-19 outbreak not only affected daily lives, but also affected the field of research in social sciences and the "physical distance" method, one of the measures taken within the scope of the pandemic, has been used in many social science studies. Within the scope of the measures taken, technologically mediated interaction (TMI) methods, which inevitably enable remote communication in social research, were used in this process. The present study focuses on the research process of a sociological study carried out during the pandemic and argues the effects of the pandemic process; its advantages and disadvantages in the context of methodological possibilities and limitations. The research, which was carried out using the grounded theory methodology (GTM), one of the qualitative research designs, aimed to understand the socio-economic and psychological outcomes of the pandemic. At the same time, the basic principles of grounded theory have been turned into an opportunity to study this new situation methodologically. Although this process provides opportunities in terms of time and material elements, which are the scarce resources of access to the field, the most important methodological disadvantage of the process has emerged as the lack of face-to-face interview and the opportunity to observe the participant on site, and therefore the inability to examine the social context on-site. The limitation here has been tried to be overcome by online and offline observations and memo writing within the scope of the study. As a result, the concerns were express about the evaluation of sociological inquiry as a new process and “new normality” and ensuring the permanence during the outbreak to move away from the field and shift to the digital world, especially in terms of the logic of qualitative research. It was emphasized that instead of building the process as the new normal, it should be addressed within the scope of the limitations of sociological research during the pandemic period.